การปรับปรุงกำไรสุทธิทางบัญชี ให้เป็นกำไรสุทธิทางภาษีอากร (บวกกลับ)

เมื่อสิ้นรอบบัญชี บริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคล มีหน้าที่ต้องคำนวณกำไรสุทธิเพื่อเสียภาษีเงินได้นิติบุคคล
โดยการที่นำรายได้มาหักค่าใช้จ่ายในรอบบัญชีนั้นตามเกณฑ์สิทธิ และต้องนำรายได้ที่เกิดขึ้นในรอบระยะเวลา
บัญชีใด หรือแม้จะยังไม่ได้ชำระในรอบบัญชีนั้น มารวมคำนวณเป็นรายได้ในรอบระยะเวลาบัญชีนั้นด้วย

ในขณะเดียวกันเมื่อกิจการหรือนิติบุคคลดำเนินกิจการแล้วมีรายได้เกิดขึ้นแล้ว อีกฝั่งหนึ่งก็จะต้องมีรายจ่ายเกิดขึ้น
ในส่วนของรายจ่ายนั้น ก็ให้นำรายจ่ายทั้งสิ้นที่เกี่ยวข้องกับรายได้นั้น ถึงแม้จะยังไม่ได้จ่ายในรอบระยะเวลาบัญชีนั้น
นำมารวมคำนวณเป็นรายจ่ายของรอบระยะเวลาบัญชีนั้น และดำเนินการจัดทำงบกำไรขาดทุนให้เป็นไปตาม
มาตรฐานการบัญชี ซึ่งมีหลักเกณฑ์และขั้นตอนในการปฏิบัติ เพื่อทำการวัดผลการดำเนินงานในแต่ละรอบบัญชี
ว่ากิจการมีกำไรหรือขาดทุน เพื่อนำเสนอต่อผู้บริหารเพื่อการวางแผนและตัดสินใจ

เหตุที่ต้อง “ปรับปรุงกำไรสุทธิทางบัญชี” ให้เป็น “กำไรสุทธิทางภาษีอากร” เนื่องจากในการจัดทำบัญชีของบริษัท
หรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคล จะต้องจัดทำตามหลักการบัญชีทั่วไปและมาตรฐานการบัญชี มีแนวปฏิบัติบางประเด็น
ที่แตกต่างไปจากการเสียภาษีอากรตามประมวลรัษฎากร อันมีผลทำให้การเสียภาษีอากรคลาดเคลื่อน ต้องมี
การปรับปรุงกำไรสุทธิทางบัญชีให้เป็นกำไรสุทธิทางภาษีอากร เพื่อให้กิจการเสียภาษีเงินได้นิติบุคคลได้อย่าง
ครบถ้วนถูกต้อง

ซึ่ง “กำไรก่อนภาษีเงินได้” หรือ “กำไรทางบัญชี” ซึ่งเกิดจากหลักเกณฑ์ตามหลักการบัญชีหรือมาตรฐานการบัญชี
ที่กิจการจะต้องปรับปรุงให้เป็น “กำไรทางภาษีอากร” ซึ่งรายการปรับปรุงกำไรสุทธิที่ต้องบวกกลับ อันมีผลทำให้
กำไรสุทธิเพิ่มขึ้น เสียภาษีเงินได้นิติบุคคลเพิ่มขึ้น รายการปรับปรุงที่มักจะเกิดขึ้นแทบทุกธุรกิจมีส่วนสำคัญ คือ
รายจ่ายต้องห้าม ค่าเสื่อมราคาไม่เข้าเงื่อนไข ค่ารับรองไม่เข้าเงื่อนไข หนี้สูญไม่เข้าเงื่อนไข และ สินค้าขาดจาก
รายงานสินค้าและวัตถุดิบ

เมื่อกิจการได้มีการจัดทำรายงานสินค้าและวัตถุดิบหรือ Stock Card และมีการตรวจนับสินค้าคงเหลือ พบว่า มีสินค้า
ขาดจากสต็อกหรือขาดจากรายงานสินค้าและวัตถุดิบ ในทางบัญชีจะมีการปรับปรุงรายงานสินค้าและวัตถุดิบให้มี
ยอดถูกต้องตรงกัน ในทางภาษีอากรสินค้าขาดจากรายงานสินค้าและวัตถุดิบ ถือเป็นการขายต้องเสียภาษีด้วยราคา
ตลาด และสิ้นรอบบัญชีต้องนำสินค้าขาดจากรายงานสินค้าและวัตถุดิบไปปรับปรุงกำไรสุทธิ (บวกกลับ) ในแบบ
ภ.ง.ด.50 ถือเป็นรายได้ที่ต้องเสียภาษีเงินได้นิติบุคคลด้วย เนื่องจากกิจการไม่สามารถพิสูจน์ได้ว่า สินค้าหายไปไหน