Transfer Pricing กับผลกระทบทางด้านบัญชี

พ.ร.บ. มาตรการป้องกันการกำหนดราคาโอนระหว่างบริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลที่มีความสัมพันธ์กัน
(Transfer Pricing) หรือเรียกว่า พ.ร.บ. Transfer Pricing เป็นการกำหนดเกี่ยวกับมาตรการป้องกันการกำหนด
ราคาโอนระหว่างบริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลที่มีความสัมพันธ์กันดังนั้นจึงมีการกำหนดเงื่อนไขเกี่ยวกับ

1. กำหนดนิยามของ “บริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลที่มีความสัมพันธ์กัน” ดังนี้
1) นิติบุคคลหรือหุ้นส่วนในอีกนิติบุคคลหนึ่ง ที่มีสัดส่วนการถือหุ้นระหว่างกันไม่ว่าโดยตรงหรือทางอ้อมไม่น้อยกว่า
ร้อยละ 50
2) ผู้ถือหุ้นหรือผู้เป็นหุ้นส่วนในอีกนิติบุคคลหนึ่ง ที่มีสัดส่วนการถือหุ้นระหว่างกันไม่ว่าโดยตรงหรือทางอ้อมไม่น้อย
กว่าร้อยละ 50 ถือหุ้นหรือเป็นหุ้นส่วนในอีกนิติบุคคลหนึ่งไม่ว่าโดยตรงหรือทางอ้อมไม่น้อยกว่าร้อยละ 50
3) นิติบุคคลมีความสัมพันธ์ระหว่างกันในด้านทุน การจัดการ หรือการควบคุมในลักษณะที่อิทธิพลที่ทำให้อีก
นิติบุคคลหนึ่งไม่สามารถดำเนินงานได้อย่างอิสระจากอีกนิติบุคคลหนึ่ง

2. การทำธุรกรรมระหว่างกันโดยมีมูลค่ามากกว่า 200 ล้านบาท นอกจากนี้หากมีการทำข้อกำหนดทางพาณิชย์
หรือการเงินระหว่างกันแตกต่างจากการทำธุรกรรมกับคู่ค้าอิสระโดยไม่จำเป็นต้องมีมูลค่าธุรกรรมมากกว่า 200 ล้านบาท
ซึ่งเข้าลักษณะเชื่อได้ว่ามีการโอนถ่ายกำไร

3. ต้องจัดทำรายงานข้อมูลเกี่ยวกับกิจการที่มีความสัมพันธ์กัน เอกสารที่แสดงโครงสร้างความสัมพันธ์ระหว่างบริษัท
เอกสารแสดงราคาหรือพิสูจน์การทำธุรกรรมระหว่างบริษัทในเครือ

4. เอกสารที่ต้องจัดเตรียมเพิ่มเติมตามกฎหมายใหม่ดังกล่าวต้องยื่นภายใน 150 วัน นับแต่วันสิ้นรอบระยะเวลาบัญชี
หรือยื่นพร้อมกับแบบ ภ.ง.ด. 50

ซึ่งข้อมูลทั้งหมดดังกล่าวควรต้องมีการเตรียมความพร้อมไว้สำหรับการตรวจสอบจากผู้สอบบัญชีและเจ้าหน้าที่
กรมสรรพากร ส่วนของผู้สอบบัญชีนั้นจะตรวจสอบดูความถูกต้อง ครบถ้วนและการปฏิบัติให้เป็นไปตามที่
กรมสรรพากรกำหนด ตลอดจนการคำนวณภาษีเงินได้นิติบุคคลประจำปีว่าได้มีการคำนวณและบันทึกบัญชีถูกต้อง
ครบถ้วน อย่างไรก็ตามในแง่ของผู้สอบบัญชีต่อการคำนวณภาษีเงินได้นิติบุคคลนั้นผู้สอบบัญชีได้ทำการศึกษา
ทำความเข้าใจลักษณะธุรกิจ ระบบบัญชี การควบคุมภายใน ตลอดจนการตรวจสอบยอดคงเหลือต่างในงบการเงิน
ว่าถูกต้องตามที่ควรหรือไม่ รวมถึงภาษีเงินได้นิติบุคคล แต่การตรวจสอบไม่ได้ตรวจสอบทุกรายการ และความเห็น
ของผู้สอบบัญชีไม่เป็นข้อยุติว่างบการเงินทั้งหมดจะถูกต้อง 100% ดังนั้นการคำนวณภาษีเงินได้นิติบุคคลที่ถูกต้อง
ยังคงอยู่ในความรับผิดชอบของบริษัทและฝ่ายบริหารของบริษัท

ฝ่ายบัญชีของบริษัทควรเตรียมตัวสำหรับกฎหมายใหม่นี้ โดยเฉพาะบริษัทที่เข้าตามหลักเกณฑ์เงื่อนไขตามที่กล่าวมา
ข้างต้น โดยฝ่ายบัญชีอาจต้องเป็นศูนย์กลางหรือคนประสานความรู้ ความเข้าใจ ผลกระทบ ตลอดจนแนวทางปฏิบัติ
ที่ถูกต้องให้กับฝ่ายต่างๆ ได้รับทราบ เช่น
• พิจารณาการกำหนดว่ามีการทำรายการอะไรบ้างระหว่างบุคคลหรือกิจการที่เกี่ยวข้องกัน
• พิจารณาการกำหนดราคาค่าสินค้าหรือบริการระหว่างกันว่าเป็นไปตามกลไกราคาตลาดทั่วไปหรือไม่ หากไม่ใช่
จะต้องดำเนินการอย่างไร
• พิจารณาทบทวนการทำรายการหรือการกำหนดราคาโอนระหว่างกันหรือไม่อย่างไร
• มีผลทำให้ต้องกำหนดนโยบายการทำรายการและราคาโอนระหว่างกันหรือไม่อย่างไร
• มีผลต่อกระบวนการควบคุมภายในหรือไม่อย่างไร
• มีผลต่อระบบเอกสาร หลักฐานที่เกี่ยวหรือไม่อย่างไร
• มีผลต่อกระบวนการจัดงบการเงิน และการเปิดเผยข้อมูลในงบการเงินโดยเฉพาะกิจการที่ส่วนได้เสียสาธารณะ
• มีผลต่อการคำนวณภาษีเงินได้นิติบุคคลประจำปี