“แนวนโยบายในการจัดเก็บภาษีและมาตรการสนับสนุน ผู้ประกอบการ ให้กลับมาแข็งแกร่งในยุคเศรษฐกิจผันผวน” สัมภาษณ์พิเศษ ดร.กุลยา ตันติเตมิท อธิบดีกรมสรรพากร

     การตรวจสอบภาษีระบบ RBA (Risk Based Audit System) จะนำข้อมูลต่าง ๆ ของผู้เสียภาษีอากรมาวิเคราะห์ความเสี่ยงทั้งจากข้อมูลภายในและข้อมูลภายนอก แล้วจะเข้าสู่กระบวนการใช้มาตรการในการตรวจสอบผู้เสียภาษีในแต่ละขั้นตอนดังต่อไปนี้

1. แนะนำด้านการตรวจสอบภาษีอากร

เป็นการตรวจสอบแนะนำผู้เสียภาษี โดยมีวัตถุประสงค์ให้เสียภาษีได้ถูกต้อง เพื่อให้สอดคล้องกับนโยบายการกำกับดูแลผู้เสียภาษีโดยใกล้ชิดเป็นรายผู้ประกอบการและเป็นปัจจุบัน อันเป็นมาตรการที่เบาเพื่อให้ผู้เสียภาษีอากรเสียได้อย่างถูกต้องและครบถ้วน ซึ่งจะมีการติดตามหลังตรวจแนะนำแล้วว่าได้ปฏิบัติในการเสียภาษีหรือไม่

2. วิเคราะห์และตรวจสอบแบบแสดงรายการภาษี

เป็นการตรวจสอบภาษีอากรหลังจากการยื่นแบบภาษีในแต่ละประเภทแล้ว หากพบว่าผู้เสียภาษียื่นแบบไม่ครบถ้วน ไม่ได้ยื่น หรือยื่นไม่ถูกต้อง จะถูกนำข้อมูลในการยื่นแบบมาวิเคราะห์และตรวจสอบต่อไป ซึ่งเป็นมาตรการที่เพิ่มความเข้มข้นในการตรวจสอบจากขั้นตอนแรก

3. การตรวจปฏิบัติการ

เป็นการตรวจปฏิบัติการทางภาษีอากร เจ้าพนักงานประเมินจะไปพบกับผู้เสียภาษี ณ สถานประกอบการ เพื่อขอตรวจสอบเอกสารบัญชี งบการเงิน การยื่นแบบว่ามีข้อเท็จจริงตรงกับสภาพของกิจการที่เสียภาษีหรือไม่ รวมไปถึงการสุ่มตรวจนับสินค้าคงเหลือในคลังสินค้าว่ามีสินค้าครบถ้วนถูกต้อง มีสินค้าขาดหรือเกินแสดง ตรงกับรายงานสินค้าและวัตถุดิบ จัดทำรายงานสินค้าและวัตถุดิบถูกต้องหรือไม่ รวมถึงประเด็นภาษีอื่นเพื่อให้การเสียภาษีอากรเป็นปัจจุบัน

4. ออกหมายเรียกตรวจสอบภาษีอากร

หลังจากดำเนินการใน 3 ขั้นตอนแรกแล้ว หากพบว่าผู้เสียภาษียังไม่ปฏิบัติในการเสียภาษีอากรให้ถูกต้องครบถ้วน หรือฝ่าฝืนไม่ปฏิบัติตาม มีการเสียภาษีอากรไม่ตรงกับข้อเท็จจริง หรือมีเจตนาหลีกเลี่ยงทั้งทางตรงและทางอ้อม กรมสรรพากรจะเรียกตรวจสอบบัญชี เอกสาร และรายงานต่าง ๆ ย้อนหลัง อันถือเป็นมาตรการเข้มข้นในการตรวจสอบภาษีขั้นสูงสุด